Σικάγο
Εθελοντές που συμμετείχαν σε ένα ασυνήθιστο πείραμα στις ΗΠΑ βελτίωσαν τις επιδόσεις τους στην εκτέλεση μουσικών κομματιών απλώς ακούγοντάς τα στον ύπνο τους. Τα εντυπωσιακά ευρήματα ρίχνουν φως στους μηχανισμούς της μνήμης και ίσως αξιοποιηθούν μια μέρα σε νυχτερινά βοηθήματα για την εκμάθηση ξένων γλωσσών.

«Η μελέτη μας προχωρά ένα βήμα μπροστά σε σχέση με προηγούμενες έρευνες δείχνοντας ότι τα εξωτερικά ερεθίσματα στη διάρκεια του ύπνου μπορούν να επηρεάσουν περίπλοκες δεξιότητες» σχολιάζει ο καθηγητής Ψυχολογίας Κεν Πάλερ, επικεφαλής της μελέτης στο Πανεπιστήμιο Northwestern του Ίλινοϊ.

Πιο συγκεκριμένα, προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι αναμνήσεις μπορούν να ενεργοποιούνται και να ενισχύονται εν αγνοία μας στη διάρκεια του ύπνου.

Στο τελευταίο πείραμα, εθελοντές έμαθαν να παίζουν δύο μουσικά κομμάτια που είχαν δημιουργηθεί από υπολογιστή και απαιτούσαν μεγάλη χρονική ακρίβεια στο πάτημα των πλήκτρων του κλαβιέ. Μετά το μάθημα, οι εθελοντές κοιμήθηκαν για 90 λεπτά ενώ άκουγαν ανά διαστήματα το πρώτο από τα δύο κομμάτια, αλλά όχι το δεύτερο.

Μετά τον υπνάκο τους, οι μαθητευόμενοι μουσικοί αποδείχθηκαν καλύτεροι στην εκτέλεση του κομματιού που άκουγαν στον ύπνο τους, παρόλο που το δεύτερο κομμάτι δεν είχε μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας.

Έχοντας συνδέσει τους κοιμισμένους εθελοντές σε ηλεκτροεγκεφαλογράφο, οι ερευνητές φρόντισαν ώστε το κομμάτι να παίζει μόνο στη φάση βραδέων κυμάτων του ύπνου, ένα στάδιο που είχε προηγουμένως συνδεθεί με την επαναφορά και την εδραίωση αναμνήσεων.

«Διαπιστώσαμε επίσης ότι τα ηλεκτροφυσιολογικά σήματα στη διάρκεια του ύπνου συνδέονταν με το βαθμό κατά τον οποίο βελτιωνόταν η μνήμη. Επομένως, τα σήματα αυτά ενδέχεται να μετρούν τις εγκεφαλικές διαδικασίες που προσφέρουν βελτίωση της μνήμης στη διάρκεια του ύπνου» αναφέρουν οι ερευνητές.

Η μελέτη, σχολιάζουν οι ίδιοι, σίγουρα φέρνει στο μυαλό το μύθο ότι μπορεί κανείς να μάθει ξένες γλώσσες ακούγοντάς τες στον ύπνο του.

«Η κρίσιμη διαφορά είναι ότι [...] οι αναμνήσεις ενισχύονται μόνο για όσα έχουμε ήδη διδαχθεί [στον ξύπνιο μας]» επισημαίνει ο ψυχολόγος Πολ Ρέμπερ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Δεν μιλάμε λοιπόν για το να μαθαίνει κανείς νέα πράγματα στον ύπνο του, αλλά για την ενίσχυση υφιστάμενων αναμνήσεων» συνεχίζει.

«Για παράδειγμα, αν κανείς μάθαινε μια ξένη γλώσσα στη διάρκεια της ημέρας, και στη συνέχεια επανενεργοποιούσε αυτές τις αναμνήσεις στη διάρκεια του ύπνου, ίσως θα κατάφερνε να βελτιώσει τις επιδόσεις του».

«Οι ίδιοι αυτοί μηχανισμοί ίσως δεν επιτρέπουν μόνο τη διατήρηση μιας πληθώρας αναμνήσεων εφ' όρου ζωής, αλλά να επιτρέπουν και τον εμπλουτισμό των αναμνήσεων μέσω της δημιουργίας νέων συνδέσεων ανάμεσά τους».

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature Neuroscience, θα μπορούσε τώρα να επαναληφθεί με άλλου είδους κινητικές δεξιότητες, ή ακόμα και με συνήθειες ή συμπεριφορικές τάσεις, εκτιμούν οι ερευνητές.